Piernikarka
- Jestem pasjonatką pierników. Od blisko 20 lat zajmuję się piernikarstwem zawodowo, jako muzealniczka, historyczka sztuki, kuratorka i edukatorka a także w ostatnich latach – blogerka. Jestem współautorką Muzeum Toruńskiego Piernika (wraz z Barbarą Kukowicz-Wirowską), ekspozycji przygotowanej w dawnej fabryce pierników. Tworzyłam programy edukacyjne, wystawy i publikacje o tematyce piernikarskiej. Obecnie przygotowuję rozprawę doktorską o dawnych formach piernikarskich. Prowadzę warsztaty, prelekcje, wykłady, spotkania związane z piernikami oraz historycznymi smakołykami. Zawodowo obecnie jestem związana z Muzeum Okręgowym w Bydgoszczy prowadząc Pracownię Etnografii oraz z Miejskim Centrum Kultury w Bydgoszczy kierując Sekcją Dziedzictwa Kulinarnego i Kuchnią Pałacową w Ostromecku. W 2021 roku realizowałam stypendium artystyczne Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego, a w latach 2022-23 stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w kategorii „twórczość ludowa”.
- to autorski projekt, dzięki któremu chcę promować pierniki i piernikarstwo. Ten smakołyk, znany w Polsce co najmniej od XIII wieku, wciąż pozostaje dla nas tajemniczy. Chociaż w wielu polskich domach przygotowujemy pierniki, to nie zawsze potrafimy powiedzieć skąd się wzięły w naszej tradycji kulinarnej.
- Moim celem jest prezentowanie oraz opowiadanie o słynnych korzennych wypiekach. Zachęcanie do poznawania i pielęgnowania zwyczajów związanych z piernikami. Prowadzenie badań nad piernikarstwem. Dokumentacja osób i działań związanych z wytwarzaniem pierników. Ochrona tradycji piernikarskich. Jak najlepiej to robić? Po prostu spotykając się i próbując, dzieląc smakołykami oraz wiedzą o nich.
Zapraszam!
Kontakt: piernikarka@piernikarka.pl
Więcej informacji:
- Zakład Muzealnictwa UMK w Toruniu
- Historia poszukaj
- Muzeum pamięci – strona projektu
- Piernikarka – blog na FB
- Piernikarka – strona na Instragramie
Artykuły:
„Arcydzieła z ciasta. Toruńskie pierniki w zbiorach muzealnych w Polsce i na świecie”
- Artykuł na temat toruńskich pierników figuralnych, przechowywanych w kolekcjach muzealnych. Opublikowany w wersji elektronicznej w Zbiorze Wiadomości do Antropologii Muzealnej numer 7/2020. Dostęp bezpłatny.
„Muzeum Toruńskiego Piernika. Koncepcja.Realizacja. Perspektywy”
- Artykuł dotyczący powstania Działu Historii Toruńskiego Piernikarstwa oraz pracy nad Muzeum Toruńskiego Piernika – oddziału Muzeum Okręgowego w Toruniu. Jest to prezentacja założeń kuratorskich, omówienie przebiegu prac nad ich realizacją oraz zakreślenie perspektyw, które po 2017 roku zostały częściowo zrealizowane. Artykuł znajduje się w Bydgoskim Roczniku Muzealnym, tom. 5, Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy 2019/2020. Możliwe jest zakupienie jego wersji elektronicznej.
- Artykuł znajduje się w publikacji, pt.: „Edukacja w muzeach i instytucjach kultury – aktualnie”. Wydawnictwo jest dostępne w formie ebooka, egzemplarz w formacie mobi lub epub można zakupić na stronie Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie.
Piernik_i_jego_rola_w_kulturze
- Artykuł pokonferencyjny: Dom, codzienność i święto. Ceremonie i tradycje rodzinne. Studia historyczno-antropologiczne,
Bożena Popiołek, Agnieszka Chłosta-Sikorska, Marcin Gadocha (red.), Kraków 2018
- Artykuł (od s.207) w wydawnictwie po I Sympozjum Muzealniczym pt.:”Muzeum a pamięć – forma, produkcja, miejsce”, które odbyło się w Toruniu, 8-9 czerwca 2017 r. w ramach projektu „Muzeum w polskiej kulturze pamięci (do 1918 roku): wczesne instytucje muzealne wobec muzeologii cyfrowej”
Książki:
PIERNIKI W POLSCE
-
- To moja autorska publikacja w wersji elektronicznej. W ramach projektu stypendialnego Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego została opracowana monografia „Pierniki w Polsce. Śladami piernikarskiego rzemiosła”. Wydawca: Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Okręgowego w Toruniu. Oprawa graficzna: Ewa Widacka-Matoszko.
„Pierniki w Kujawsko-Pomorskim”
-
- To moja autorska publikacja w wersji elektronicznej. W ramach projektu stypendialnego Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego została opracowana publikacja elektroniczna „Pierniki w Kujawsko-Pomorskim”, opisująca przebieg projektu i zawierająca koncepcję utworzenia mapy – szlaku piernikarskiego w regionie. Publikacja jest także odpowiedzią na pytanie: czy pierniki wypiekano tylko i wyłącznie w Toruniu, czy też w innych miejscowościach regionu? Zapraszam na wędrówkę po dawnych i współczesnych dziejach piernika w województwie kujawsko-pomorskim. Wydawca: Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Okręgowego w Toruniu. Oprawa graficzna: Krzysztof Deczyński.
- Razem z Krzysztof Lewandowski napisaliśmy książkę pt.:”Piernikowy przepisownik” zawierający zbiór różnych przepisów na pierniki oraz potrawy z wykorzystaniem pierników i przypraw korzennych. Publikacja doczekała się trzech wydań I-2016, II poprawione – 2018, III poprawione – . Można je nabyć na stronie Muzeum Okręgowego w Toruniu.
Audycje:
Audycje:
- – Tytuł audycji: Rodzinny PIKnik.
Wywiad prowadziła Bogusia Wresiło z Polskiego Radia PiKCałość audycji z dnia 23 stycznia :Fragment „Piernikolożka” od 25 minuty
„Pachnąca historia toruńskiego piernika”
- – Tytuł audycji: Lato z Radiem. Prowadził: Roman Czejarek . Gość: Anna Kowalska (dyrektor fabryki cukierniczej „Kopernik”) i Anna Jędrzejewska (Muzeum Piernika w Toruniu). Data emisji: 2.07.2015 Godzina emisji: 11:41
Św. Katarzyna pod znakiem wróżb i pierników
- audycja autorstwa Iwona Muszytowska-Rzeszotek 2016-11-24, 17:38 , Radio PiK
Artykuły i wywiady wzmiankujące działania:
„Pieprzny chleb świąteczny. Piernik nim zawędrował pod strzechy, był przysmakiem bogaczy”
- – autorka Marta Kocoń, Tygodnik Bydgoski 17.12.2020
„Z apteki na stół: pierniki przez stulecie”
- – wywiad dla portalu Kopalnia Wiedzy, autorka Anna Błońska, 15.12.2020
„O zdrowotnych (i nie tylko) właściwościach pierników”
- artykuł na portalu” mgr.farm jestem farmaceutą.:15 grudnia 2020, 19:27 oraz farmacja.pl
„Kulinaria w turystyce rekonstrukcji historycznej”
- – autorka Magdalena Tomaszewska-Bolałek, w: Turystyka Kulturowa, www.turystykakulturowa.org Nr 5/2019 (wrzesień-październik 2019)
„Piernik – pikantne ciastko królów”
- – autorka Dominika Zagrodzka, portal mojeGotowanie.pl, 23.09.2018
Katarzynki, elizki, printy – co kraj, to piernikowy obyczaj
- – wywiad, autorka: Mirosława Kruczkiewicz 18 maja 2017
„Śląskie bomby, fajki i… bobasy w Muzeum Toruńskiego Piernika”
- – wywiad, autorka: Mirosława Kruczkiewicz-Siebers,
„A Gingerbread City Guards Its Secrets”
- – autorka Barbara Whitaker, New York Times:13 grudnia 2016 rok.
„Pierniki – znana na świecie atrakcja Torunia”
- – wywiad dla wp.pl 27-11-2015 (08:59)
Tajemnica smaku toruńskich pierników? Długie leżakowanie i korzenne przyprawy
- – autorka: Kinga Czernichowska 8 października 2015, Toruń Nasze Miasto
Konsultacje:
- konsultacje przy części dotyczącej toruńskich pierników oraz wypieku tradycyjnych pierników figuralnych z drewnianychforemek. Autorka Jowita Woszczyńśka, wydawnictwo ezo oneir 2021 r.
- konsultacje przy części dotyczącej pierników. Autorka Magdalena Tomaszewska-Bolałek, 2020 r., książka dostępna także w wersji niemiecko języcznej oraz hiszpańsko języcznej
- Konsultacje dla Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Wykłady i prelekcje:
- XLVIII Spotkanie z Historią u Hoffmana: Ciastka z pieprzem. Pierniki jako element dziedzictwa kulturowego
- Pierniki są obecne w historii kulinarnej Europy co najmniej od średniowiecza. Przez kolejne wieki piernikowe ciasto, wypiekane na bazie mąki, miodu i przypraw korzennych, pełniło różnorakie funkcje: poczęstunku, podarunku, dekoracji, pamiątki czy lekarstwa. Zajadano się nim w wielu miejscach, zarówno w Polsce, jak i na świecie. W naszym regionie znajduje się jedna z najsłynniejszych stolic piernikarskich – Toruń. Wykład na temat roli korzennych specjałów w kulturze przedstawiła Anna Kornelia Jędrzejewska, kustosz z Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy, współautorka Muzeum Toruńskiego Piernika.
-
XLVIII Spotkanie z Historią u Hoffmana: Ciastka z pieprzem. Pierniki jako element dziedzictwa kulturowego
„Na piernikarskim szlaku.” O tradycjach wypieku pierników w Europie”
- Prelekcja ramach Świątecznego Festiwalu Toruńskiej Katarzynki, Fabryka Cukiernicza „Kopernik” S.A. oraz Muzeum Toruńskiego Piernika
„Toruńskie specjały. Piernikarskie zabytki okresu secesji”
- Referat wygłoszony w ramach konferencji „Zabytki toruńskie młodszego pokolenia 11. Secesja w Toruniu: architektura i plastyka, twórcy i dzieła”. Książnica Kopernikańska w Toruniu, 21.11.2020r. https://www.ksiaznica.torun.pl/
Filmy:
„Pasjonaci.” – program TVP 3 Bydgoszcz, odc. 2.19.02.2021 – wywiad z Joanną Sikorą na temat pasji do piernikarstwa. https://bydgoszcz.tvp.pl/52397428/pasjonaci-odc-2
Filmy stypendialne:
Dyskusja na temat muzeów i historii wyżywienia: 2017 rok:
Rozmowa dnia w TV Toruń: 11 sierpnia 2016 r. O Święcie Piernika Ewa Jarczyk rozmawia z Anną Kornelią Jędrzejewską z Muzeum Toruńskiego Piernika i Jakubem Kopczyńskim z Fabryki Cukierniczej
Kopernik.
Nie tylko gotyk, ale i secesja. Zwrócili uwagę na „zabytki młodszego pokolenia” Torunia – autor: Bartosz Stelmasik, 21.11.2020